Tədbirdə akademik dairələrdən, dövlət qurumlarından, beynəlxalq təşkilatlardan və hüquq sahəsinin mütəxəssislərindən olan nümayəndələr iştirak ediblər.Tədbirin əsas məqsədi iqlim dəyişikliyi və məcburi yerdəyişmələr arasında əlaqəni işıqlandırmaq və qlobal iqlim böhranının iqlim dəyişikliyi səbəbindən yaşadığı ölkəni tərk etmək məcburiyyətində qalan insanlara və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə hansı şəkildə qeyri-proporsional təsir göstərdiyini müzakirə etmək olub. İştirakçılar, COP29 konfransına hazırlıq getdiyi bir zamanda iqlim dəyişikliyi nəticəsində baş verən məcburi yerdəyişmələrlə əlaqədar çətinliklər və həll yolları barədə müzakirələr aparıblar.Açılış nitqləri ilə BMT-nin Rezident Əlaqələndiricisinin Ofisinin rəhbəri Kanako Mabuçi, BMT QAK-ın Hüquq şöbəsinin müdiri İvan Çarnetski, Azərbaycan Respublikasının Gənclər Fondunun icraçı direktor vəzifəsini icra edən Qədir Xəlilov və Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsinin dekanı Zaur Əliyev çıxış ediblər. Tədbirdə “İqlim ədalətliliyi prinsipi” mövzusunda BDU Hüquq fakültəsindən hüquq elmləri doktoru Turqay Hüseynov, “İqlim dəyişmələri və miqrasiya məsələləri: Çağırışlar və ədalətli həllər” mövzusunda Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyindən Fuad Hümbətov, “Zorla didərgin salınmaya dair dayanıqlı həll yolları” mövzusunda BMT-nin Rezident Əlaqələndiricisi Ofisindən Gülər Fətəli və “İqlim dəyişikliyinin didərgin düşmüş və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə təsiri” mövzusunda BMT QAK-n Azərbaycandakı Nümayəndəliyindən Aydan Seyidova çıxış ediblər.BMT QAK-ın dəstəklədiyi Qaçqın Gənclər Klubunun nümayəndələri zorla didərgin salınanların iqlim dəyişikliyinə adaptasiyası ilə bağlı özləri tərəfindən müəyyən edilmiş vasitələr barədə təqdimat ediblər.Tədbir “İqlim dəyişiklikləri və məcburi yerdəyişmələr” mövzusunda keçirilən inşa müsabiqəsinin qaliblərinin mükafatlandırılması ilə yekunlaşıb. BDU Hüquq fakültəsi və BMT QAK tərəfindən birgə təşkil edilən müsabiqə, tələbələri iqlim dəyişikliyi və məcburi yerdəyişmə mövzusunda çağırışlar və potensial həllər haqqında inşa yazmağa təşviq edib. Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi və BMT-nin Rezident Əlaqələndiricisinin Ofisi ilə birlikdə BDU və BMT QAK-dan olan münsiflər heyəti, iştirakçıların təqdim etdiyi 40-dan çox işi qiymətləndiriblər.Bu tədbir, 11-22 noyabr 2024-cü il tarixlərdə Bakıda keçiriləcək COP29-a hazırlıq çərçivəsində həyata keçirilən təşəbbüslərdən biri olmaqla iqlim dəyişikliyinin ağır təsirlərinə daha çox məruz qalan zorla didərgin salınanlar üçün inklüziv və dayanıqlı həllərin xüsusi vurğulanması baxımından əhəmiyyət kəsb edib. 
 

 BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının (BMT QAK) Azərbaycandakı Nümayəndəliyi və “Bakı Metropoliteni” QSC ilə əməkdaşlıq çərçivəsində təşkil edilən bu sərginin məqsədi iqlim dəyişikliyinin qaçqın və köçkün icmalarına ağır təsirlərini nümayiş etdirmək və bu məsələ barədə məlumatlılığı artırmaqdır. Sərgidə Suriya, Myanmar, Banqladeş və Əfqanıstan kimi iqlim dəyişikliyinin ağır təsirlərinə məruz qalmış bölgələrdən olan insanların üzləşdikləri çətinlikləri və göstərdikləri dözümü əks etdirən real görüntülər nümayiş olunur.Sərgi COP29-a hazırlıq kampaniyasının bir hissəsi kimi, iqlim tədbirlərinin təxirəsalınmaz olduğunu bir daha xatırladır, iqlimlə bağlı didərginlik probleminin insan meyarlarına təsirinə diqqəti yönəldərək, qlobal tədbirlər və həssas icmalara dəstək üçün çağırış edir.Sərgi COP29 öncəsi və tədbir zamanı metro sərnişinləri, qonaqları iqlim dəyişikliyi və didərginliyin bir-biri ilə bağlılığı haqqında düşünməyə çağırır. Bu təşəbbüs Azərbaycanın qlobal iqlim dayanıqlılığı və humanitar fəaliyyət sahəsində dialoqu dəstəkləmək öhdəliyinə sadiq olduğunu da bir daha əyani göstərir.

 

  Hökumət, maliyyə institutları, beynəlxalq təşkilatlar və vətəndaş cəmiyyəti kimi vacib tərəfdaşların bir araya gəldiyi bu forumda iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və davamlı iqtisadi artımı təşviq etmək üçün yaşıl maliyyənin əhəmiyyəti müzakirə olunub.Bu tədbir Azərbaycanın 2024-cü ilin noyabrında ev sahibliyi edəcəyi COP29-a hazırlıq prosesinin mühüm bir mərhələsi kimi qeyd edilib və ölkənin yaşıl maliyyəni qlobal iqlim səylərinin mərkəzinə yerləşdirmək öhdəliyinin möhkəmlənməsinə xidmət edib.Açılış nitqində Azərbaycan Mərkəzi Bankının sədri cənab Taleh Kazımov yaşıl maliyyənin dayanıqlı iqtisadiyyatın formalaşdırılmasındakı rolunu vurğulayıb. O qeyd edib ki, “Strateji təşəbbüslərimiz iqtisadiyyatımızın dayanıqlığını gücləndirməyə, yaşıl investisiyaları təşviq etməyə və maliyyə institutlarının davamlı təcrübələri dəstəkləməyə hazır olmasını təmin etməyə yönəlib. Biz yaşıl investisiyaları təşviq etmək üçün tənzimləyici çərçivəni təkmilləşdirmək və zəruri dəstək vermək üzərində fəal şəkildə işləyirik. Məqsədimiz maliyyə institutlarını portfellərini dayanıqlılıq məqsədləri ilə uyğunlaşdırmaq üçün lazımi vasitə və göstərişlərlə təmin etməkdir.”COP29-un müəyyən edilmiş prezidenti cənab Muxtar Babayev tədbirdə çıxış edərək qlobal iqlim tədbirlərinin təxirəsalınmaz olduğunu vurğulayıb. O, qeyd edib ki, “Ölkəmizin iqtisadiyyatının yaşıl iqtisadiyyata keçidi çərçivəsində təmiz enerji transformasiyasının maliyyələşdirilməsi, iqlimə davamlı infrastrukturun yaradılması və davamlı kənd təsərrüfatının inkişafına dəstək məqsədilə bank sektorunun rolunu gücləndirmək xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bank sektoru tərəfindən iqlim fəaliyyətini dəstəkləyən yaşıl maliyyə mexanizmlərinin tətbiq etməsi olduqca əhəmiyyətlidir. Azərbaycanın bank sektoru, yaşıl maliyyələşmədə qlobal tendensiyalara uyğunlaşaraq, dayanıqlı iqtisadiyyata keçidin vacib iştirakçısına çevrilməlidir. Yeni maliyyə hədəfi inkişaf etməkdə olan ölkələrin artan maliyyə ehtiyaclarını əks etdirərək, iqlim fəaliyyətini maliyyələşdirmək üçün daha böyük və davamlı resurslar təmin etməlidir. Yeni Hədəf müzakirələri, iqlim maliyyəsinin miqyasını genişləndirməklə yanaşı, xüsusilə adaptasiya, itki və zərərin azaldılması istiqamətində də ciddi addımların atılmasına yönəlmişdir. Azərbaycan bu müzakirələrdə iddialı və praktiki nəticələr əldə etmək üçün fəal şəkildə iştirak edir, həmçinin iqlim maliyyəsinin əlçatan, inklüziv və həssas ölkələrin ehtiyaclarına uyğun olmasını təmin etmək üçün qlobal səylərə dəstək verir”. Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisin deputatı, Təbii ehtiyatlar, energetika və ekologiya komitəsinin sədri cənab Sadiq Qurbanov deyib: “COP29 kimi mötəbər bir tədbirə ev sahibliyi etmək Azərbaycanın beynəlxalq səhnədə ekoloji siyasətin reallaşdırılması istiqamətində ciddi addımlar atan bir ölkə kimi tanınmasını təmin edəcək. Bu, Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlərdə və ticarət əlaqələrində daha möhkəm mövqe tutmasına, yeni tərəfdaşlıqlar qurmasına imkan verəcək. Eyni zamanda COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi ölkəmizdə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə yaşıl enerjidən istifadənin genişləndirilməsi sahəsində fəallığını, həmçinin bərpa olunan enerji üzrə nəhəng potensialını dünya ictimaiyyətinə nümayiş etdirəcək. Ümid edirəm ki, “Yaşıl Maliyyə və Dayanıqlı İnkişaf Formu”nun iştirakşıları “yaşıl” və dayanıqlı gələcəyə nail olmaq üçün dialoq, əməkdaşlığı davam etdirəcək və dünyamızın yaşıllaşmağına öz töhfələrini verəcəkdir”.Sadiq Qurbanovdan sonra, BMT-nin Azərbaycan üzrə Rezident Koordinatorunun vəzifəsini müvəqqəti icra edən cənab Nasar Hayat maliyyə sektorunda əməkdaşlıq və innovasiyanın vacibliyini vurğulayaraq deyib: “COP29-un yaxınlaşdığı bir zamanda, Azərbaycanın dayanıqlı maliyyə mövzusunda qlobal müzakirələrdə aparıcı rola malikdir. Yaşıl maliyyənin milli iqtisadi strategiyalarımıza inteqrasiyası ilə biz innovasiya, iqtisadi inkişaf və iqlim tədbirləri üçün yeni imkanlar aça bilərik. Bu gün atdığımız addımlar təkcə Azərbaycan üçün deyil, dünya üçün də dayanıqlı və firavan bir gələcəyin əsasını qoyacaq”.Forumda Azərbaycan Banklar Assosiasiyası (ABA), Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyası (ASA), Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası (AMFA), Azərbaycan Fintex Assosiasiyası (AzFina) və Azərbaycan Fond Bazarı İştirakçılarının Assosiasiyası (AFBIA) rəhbərlərinin çıxışları yer alıb. Bu nümayəndələr yaşıl maliyyənin öz sektorlarında inkişafının vacibliyini vurğulayıb və Azərbaycanda davamlı inkişafı təşviq etmək üçün maliyyə innovasiyasından necə istifadə edilməsi barədə strategiyaları müzakirə ediblər.ABA-nın prezidenti cənab Zakir Nuriyev bank sektorunun dayanıqlı inkişafın maliyyələşdirilməsindəki əsas rolunu vurğulayıb. O deyib: “Son istiqamət, yəni yaşıl maliyyələşmədə özəl sektorun iştirakı, maliyyə təşkilatları, xüsusilə banklar və investisiya şirkətləri üçün daha vacib mərtəbədədir. Məlumdur ki, iqlim maliyyəsi axınları son on il ərzində yüksələn tepmlə artmaqdadır. ABA olaraq isə bu istiqamətdə işləri aktiv şəkildə davam etdirir və bankların birgə addımlar ataraq sektor çərçivəsindəki əməkdaşlığı təmin edirik. Bank sektoru isə bu hədəflərin reallaşmasında mühüm tərəfdaş kimi çıxış edir. Azərbaycan Banklar Assosiasiyasının (ABA) ESG strategiyası çərçivəsində nəzərdə tutulan təşəbbüslər, bank sektorunun ekoloji məsuliyyətini gücləndirərək bu hədəflərə dəstək verməkdədir. Bu təşəbbüslər, bir tərəfdən, Azərbaycan banklarının qlobal iqlim hədəflərinə uyğun fəaliyyət göstərməsini təmin edir, digər tərəfdən isə, iqtisadiyyatda ekoloji məsuliyyəti və davamlılığı təşviq edir. Nəticədə, banklar yalnız maliyyə institutları kimi deyil, həm də ölkənin dayanıqlı və aşağı karbonlu inkişafına töhfə verən mühüm oyunçulara çevrilir”. Forum davamlı dialoq və əməkdaşlığın zəruriliyini, həmçinin praktik həllərə diqqəti vurğulayıb. Azərbaycan COP29-a ev sahibliyi etməyə hazırlaşarkən, bu tədbir yaşıl maliyyənin qlobal iqlim hədəflərinə çatmaqda əhəmiyyətini bir daha təsdiq edib.COP29-a doğru Yaşıl maliyyə və dayanıqlılıq forumu BMT-nin Azərbaycandakı Nümayəndəliyinin başlatmış olduğu "29 İqlim söhbəti: COP29-a gedən yol" təşəbbüsünün bir hissəsidir. Dialoqu, əməkdaşlığı və əməli fəaliyyətə yönəlmiş strategiyaları təşviq edən forumun keçirilməsində məqsəd maliyyə sektorunda çevik dəyişiklikləri stimullaşdırmaq və Azərbaycanın qlobal səhnədə nümunə olmasını təmin etməkdir.
 

 Tədbirdə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, YUNESKO, BMT-nin İnkişaf Proqramı, UNICEF, Beynəlxalq Əmək Təşkilatı və çoxtərəfli inkişaf bankları, eləcə də vətəndaş cəmiyyəti və xeyriyyəçilik təşkilatları da daxil olmaqla qlobal tərəfdaşlarla məsləhətləşmələr yolu ilə hazırlanmış “İqlim Dayanıqlığı üçün İnsan İnkişafı üzrə Bakı Təşəbbüsü” təqdim olunub və bu istiqamətdə müzakirələr aparılıb. Tədbirdə insan inkişafının iqlim dayanıqlığı strategiyalarına inteqrasiyası ilə bağlı fikir mübadiləsinin aparılması üçün hökumətlərin, beynəlxalq təşkilatların və vətəndaş cəmiyyətinin nümayəndələri bir araya gəliblər.Tədbiri giriş sözü ilə açan COP29-un baş danışıqçısı Yalçın Rəfiyev sözügedən təşəbbüsün məqsədinin uşaqlar və gənclər diqqət mərkəzində saxlanılmaqla təhsil, səhiyyə, sosial müdafiə, yaşıl iş yerləri və bacarıqlar vasitəsilə insan inkişafına dəstək vermək və bununla iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə qarşı dayanıqlığı gücləndirmək olduğunu vurğulayıb.BMT-nin Azərbaycandakı rezident əlaqələndiricisi Vladanka Andreevanın moderatorluğu ilə keçirilən birinci paneldə Azərbaycan Respublikası elm və təhsil nazirinin müavini Həsən Həsənli, UNICEF-in Azərbaycandakı nümayəndəsi Saja Farooq Abdullah, Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri Troy Dooley, COP29-un BMT-nin İqlim dəyişmələri üzrə yüksək səviyyəli çempionu Nigar Arpadarai, Beynəlxalq Əmək Təşkilatının Azərbaycan üzrə koordinatoru Yaşar Həmzəyev və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Azərbaycandakı Ölkə Ofisinin təmsilçisi Kamran Mashhadi iqlim dayanıqlığının formalaşdırılmasında təhsil, yaşıl iş yerləri və sağlamlığın mühüm rolu, eləcə də uşaqlar və gənclərin bu istiqamətdə dəstəklənməsinin vacibliyi ətrafında müzakirə aparıblar.Asiya İnkişaf Bankının Azərbaycan üzrə ölkə direktoru xanım Sunniya Durrani-Jamalın moderatorluğu ilə keçirilən ikinci panel iqlim fəaliyyətində çərçivəsində insan inkişafı üçün maliyyələşdirmənin artırılmasına həsr olunub. Paneldə çıxış edən İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Əmək Mərkəzinin direktoru Azər Bayramov, BMT-nin İnkişaf Proqramının Azərbaycandakı rezident-nümayəndəsi Alessandra Roccasalvo, Dünya Bankının Cənubi Qafqazda insan inkişafı üzrə nümayəndəsi Ahmet Levent Yener, Qlobal Fondun özəl sektor üzrə rəhbəri John Fairhurst, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının Beynəlxalq siyasət və əlaqələndirmə departamentinin rəhbəri Jan-Willem van de Ven və Beynəlxalq Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının qlobal iqlim siyasəti üzrə koordinatoru Bert De Wel davamlı və dayanıqlı gələcək üçün insan inkişafına investisiyaların genişləndirilməsi məqsədilə innovativ maliyyələşdirmə mexanizmləri ilə bağlı fikir mübadiləsi aparıblar.Tədbirdə insan inkişafının iqlim fəaliyyətindəki mühüm rolu bir daha vurğulanıb və iştirakçıların rəyləri “İqlim Dayanıqlığı üçün İnsan İnkişafı üzrə Bakı Təşəbbüsü”nün daha da təkmilləşdirilməsinə töhfə verib.