>> “Bərabər hüquqların təmini sülh və dayanıqlı inkişafın əsas təməlidir” konfrasından <<
Zati-aliləri!
Hörmətli həmkarlar və dostlar!
İnsan Hüquqları Gününə həsr olunan bu tədbirdə iştirak etməkdən və Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin qəbul edilməsinin 70-ci ildönümünü qeyd etməkdən məmnunluq hissi duyuram. Bu tədbiri təşkil etdiyinə və məni bu əlamətdar hadisə münasibətilə çıxış etməyə dəvət etdiyinə görə Azərbaycan Respublikasının Ombudsmanına öz təşəkkürümü bildirmək istəyirəm.
Hər il dekabr ayının 10-da beynəlxalq ictimaiyyət Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş Assambleyasının 1948-ci ildə Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsini qəbul etdiyi günü İnsan Hüquqları Günü kimi qeyd edir.
Bu il İnsan Hüquqları Günü həm də Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin qəbul edilməsinin 70-ci ildönümü ilə üst-üstə düşür. İnsan hüquqları tarixinin əlamətdar hadisəsi olan bu sənəddə hər kəsin, bəşər ailəsinin üzvü olaraqanadangəlmə sahib olduğu ayrılmaz hüquqları bəyan olunmuşdur.
BMT-nin Baş Assambleyası Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsini bütün xalqların və dövlətlərin insan hüquqları sahəsində uğurlu işin vahid standartı olaraq qəbul edib. Bu sənəd ilk dəfə olaraq qlobal şəkildə qorunmalı olan əsas insan hüquqlarını müəyyən edirdi.
Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsində əksini tapan prinsiplər 1948-ci ildə olduğu kimi, bu gün də aktualdır.
Bu prinsiplər bizi, özümüzün və digərlərinin hüquqları uğrunda mübarizə aparmağa və bizim hamımızı qoruyan hüquqlara sahib çıxmağa səsləyir.
Ötən 70 il ərzində Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsində əks olunan insan hüquqları anlayışının təsiri inqilabi səviyyədə olub. Bu sənəd qlobal səviyyədən tutmuş, milli və regional çərçivələrə qədər siyasət sənədlərinə, konstitusiyalara nüfuz edib.
Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi qadınları səlahiyyətləndirərək onların cəmiyyətdə tam iştirakına şərait yaratmış, irqçilik, ksenofobiya və dözümsüzlüklə mübarizəyə təkan vermiş, milyonlarla insanın ləyaqətini qorumuş, daha ədalətli dünyanın təməlini qoymuşdur.
Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi müasir beynəlxaq insan hüquqları qanunun inkişafında və insan haqları hərəkatında, insan hüquqları ilə bağlı mühüm beynəlxalq sazişlərin bağlanmasında önəmli rol oynayıb və insan hüquqları ilə bağlı yeni alətləri stimullaşdırmağa da davam edir.
Lakin insan hüquqlarına sözün əsl mənasında ümumdünya səviyyəsində hörmət edilməsi üçün qarşıda hələ uzun bir yol bizi gözləyir. Hələ də, dünyada bir çox insan öz hüquqlarının pozulmasından əziyyət çəkir.
BMT-nin İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarı Mişel Baçelet qeyd etmişdir ki, “İnsanlar dünyamızın üzləşdiyi böyük dəyişikliklərdən getdikcə daha çox ehtiyat edirlər. Məhz çətin və qeyri-müəyyənlik vaxtlarında bizə Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi yol göstərə bilər.”
Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyanaməsinin 70-ci ildönümü, həmçinin, Azərbaycanın BMT-nin insan hüquqları sistemində iştirakına nəzər salmaq üçün yaxşı fürsətdir.
Ötən 20 il ərzində Azərbaycan BMT-nin insan hüquqları sahəsində 9 əsas beynəlxalq sazişindən 8-ni təsdiq edib.
Azərbaycan öz hesabatvermə öhdəliklərinə uyğun olaraq, BMT-nin insan hüquqları sahəsində müvafiq müqavilə orqanları üçün mütəmadi hesabatların hazırlanması və təqdim edilməsində fəal olub.
2012-ci ildən bəri, Azərbaycan BMT-nin xüsusi prosedurlar üzrə mandat daşıyıcılarına daimi dəvət təqdim edib.
- Hər kəsin ən yüksək mümkün səviyyədə fiziki və psixi sağlamlıq hüququ üzrə Xüsusi Məruzəçi (May 2012-ci il)
- Qadınlara qarşı zorakılıq üzrə Xüsusi Məruzəçi (Noyabr 2013-cü il)
- Məcburi köçkünlərin insan hüquqları üzrə Xüsusi Məruzəçi (Avqust 2014-cü il)
- Biznes və İnsan Hüquqları üzrə İşçi Qrupun üzvləri
- Özbaşına Saxlamalar üzrə İşçi Qrupun üzvləri (May 2016)
- İnsan hüquqları müdafiəçilərinin vəziyyəti üzrə Xüsusi Məruzəçi (Sentyabr 2016)
Bu, Azərbaycanın insan hüquqları üzrə müqavilə orqanları ilə fəal əməkdaşlığının bariz nümunəsidir.
Bu il Azərbaycan Universal Dövri İcmalın üçüncü dövrünü başa vuraraq, 259 tövsiyədən 179-nu qəbul edib və 66 tövsiyəni nəzərə alıb.
BMT, Universal Dövri İcmalın tövsiyələrinin və BMT-nin müqavilə orqanlarının verdiyi tövsiyələrin icrasında Azərbaycanla işləməyə və ona yardım etməyə hazırdır.
Azərbaycanla bağlı bu tövsiyələrin icrası ölkədə insan hüquqları sahəsində vəziyyətin daha da yaxşılaşdırılmasında həlledici rol oynayacaq.
Fürsətdən istifadə edərək diqqətinizə çatdırmaq istərdim ki, BMT-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyi İnsan Hüquqları Günü və Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin 70-ci ildönümü münasibətilə sərgi təşkil edəcək.
Sərgi Ümumdünya İnsan Hüquqlarının Bəyannaməsinin insanların gündəlik həyatına necə təsir göstərdiyini və hər bir şəxs üçün bərabər ləyaqət və dəyər hissini təmin etməklə bizi necə səlahiyyətləndirdiyini nümayiş etdirəcək.
Sərginin açılış mərasimi 2018-ci il dekabrın 10-da 11:00-12:00-da Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Muzey Mərkəzində keçiriləcək (Ünvan: Neftçilər prospekti 49). Açılış mərasimindən sonra sərgi 12 dekabra qədər ziyarətçilər üçün açıq olacaq.
Diqqətinizə görə təşəkkür edirəm!