ÜST-nin baş direktorunun Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasında çıxışı

Zati-aliləri cənab Prezident Əliyev,

Hörmətli dövlət başçıları,

Əziz həmkarlar və dostlar,

Bu gün çıxış etmək üçün məni dəvət etdiyinizə görə təşəkkür edirəm və müasir texnologiyanın möcüzələri sayəsində Cenevrədən sizə qoşulmaqdan məmnunam.

COVID-19-un qlobal miqyasda yayılmasından sonra Türk Şurasının liderləri xəstəxana müəssisələrini birgə istifadəsi, humanitar yardım və test dəstləri ilə təminat, eləcə də klinik təcrübə və tibbi dəstək mübadiləsi məsələlərində də sıx əməkdaşlıq edir.

Bu, pandemiyadan xilas olmağımız üçün lazım olan sərhədyanı əməkdaşlığın bir nümunəsidir.

100 gündən artıqdır ki, meydana çıxan bu virusun qlobal şəkildə yayılması səhiyyə sistemlərini yükləyib, qlobal iqtisadiyyatı çökdürüb və geniş sosial iflasa səbəb olub.

Virusun öldürmə nisbətinin qripdən 10 qat yüksək olduğu təxmin edilir.

1,3 milyondan çox insana bu virusa yoluxub və az qala 80 min insan dünyasını dəyişib.

İndiyə qədər Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasına daxil olan beş dövlətdə 36000-dən çox COVID-19-a yoluxma, 750 ölüm hadisəsi qeydə alınıb.

Ölkələriniz arasında bu günə qədər ən çox təsirə məruz qalan Türkiyədə son bir həftədə yoluxma və ölüm hallarında kəskin şəkildə artma müşahidə edilib. ÜST sizinlə birlikdə bu çətinliklərdən keçir və əlindən gələn hər cür dəstəyi verməyə hazırdır.

Bu pandemiya səhiyyə böhranından daha kəskindir. Bunun üçün bütün hökumətin və cəmiyyətin cavabı tələb olunur.

Son 100 gündə COVID-19 zəngin ölkələrə belə zərər verə biləcəyini bizə göstərdi.

Daha həssas ölkələrdə yarada biləcək dağıntıları hələ görməmişik. Bunun baş verməməsi üçün əlimizdən gələni etməyə çalışırıq.

Bir çox ölkələrdə virusun regional və milli səviyyədə nəzarətə alınması imkanları azalır.

Alovlanma baş verən andan etibarən ÜST, Türkdilli dövlətlərə fərdi mühafizə vasitələri və test dəstləri göndərib.

Bu ilin əvvəlində ilk dəfə qarşılaşdığımız bu yeni virus haqqında çox şey öyrəndik.

Ölkələrinizdə pandemiya fərqli mərhələlərdə olsa da, hər birinə eyni diqqət ayrılmalıdır: epidemiyanın səhiyyə sistemlərinə, sosial xidmətlərə və iqtisadi fəaliyyətə təsirini minimuma endirmək üçün səyləri artırmaq.

Məhdudlaşdırıcı sosial tədbirlər yalnız bizə vaxt qazandırır. Virusun ötürülməsini dayandırmaq, hər yoluxmanı aşkar, test, təcrid və müalicə etmək və hər bir təması izləmək üçün hərtərəfli strategiya tələb edir.

Eyni zamanda, səhiyyə xidmətlərinə bərabər çıxışın təminatı vacibdir. Xüsusilə də həssas qrupların. COVID-19 dövründə hər kəsin zəruri səhiyyə xidmətlərinə çıxışı təmin edilməlidir. Əks təqdirdə, baş vermiş alovlanmanı idarə etmək daha çətin olacaq və hər kəs risk altında qalacaq.

Milli strategiyalar beynəlxalq səviyyədə beş əsas sahədə dəstəklənməlidir. Bunlar ÜST-nin beş əsas sahəsidir:

Birincisi, fövqəladə hallara hazırlaşmaq və cavab tədbirləri üçün imkanları genişləndirməklə ölkələrə dəstək olmaq;

İkincisi, epidemioloji analiz və risk kommunikasiyasını təmin etmək;

Üçüncüsü, qlobal tədarük zəncirini əlaqələndirmək;

Dördüncüsü, texniki ekspertiza təmin etmək və səhiyyə işçilərini səfərbər etmək;

Beşincisi, tədqiqat, innovasiya və bilik mübadiləsini sürətləndirmək.

Yaxın günlərdə yayımlanacaq ikinci Strateji Hazırlıq və Cavab Planımız cavab tədbirlərinin növbəti mərhələsində milli və beynəlxalq strategiyaların həyata keçirilməsi üçün lazım olan resursları qiymətləndirəcək.

İlk Strateji Hazırlıq və Cavab Planımıza töhfəsini verən bütün üzv dövlətlərə və tərəfdaşlarımıza təşəkkür etmək istəyirəm. 800 milyon ABŞ dollarından çox ianə sözü verilmiş və ya qəbul edilib.

Strateji Hazırlıq və Cavab Planımıza 5 milyon ABŞ dolları məbləğində töhfə verdiyinə görə xüsusilə Azərbaycan hökumətinə və xalqına təşəkkür etmək istəyirəm.

Türkiyə də zəruri tədarük göndərməklə Avropa qonşularına dəstək verdiyi üçün təşəkkürə layiqdir.

Hamınızı ən səmərəli müalicə üsulunun seçilməsi üçün aparılan beynəlxalq tədqiqat olan Həmrəylik Sınağında iştirak etməyə dəvət edirik. Artıq dünyanın bir çox ölkəsi iştirak edir.

Bu pandemiyanı dayandırmaq üçün əvvəllər nümayiş etdirdiyiniz əməkdaşlığı davam etdirməliyik.

Bu məsələdə hamımız birlikdəyik və hələ yolumuz uzundur.

Lakin həmrəylik və əzmlə bu qlobal təhlükəni birlikdə dəf edəcəyik.

Təşəkkür edirəm.