Ənənəvi əkin üsullarının inkişafı Azərbaycan pomidorlarının məhsuldarılığını artırır
Vasif deyir ki, layihə çərçivəsində təlimlərdə iştirak edərək, məhsuldarlığını artırıb və pomidor məhsullarının keyfiyyətini yaxşılaşdırıb.
Fermerlər ənənəvi təcrübələri yeniləmək və məhsuldarlığı artırmaq üçün layihə çərçivəsində bir araya gələrək müxtəlif fəaliyyətlərdə iştirak ediblər.
Azərbaycanın Xəzər dənizi sahilində yerləşən Xaçmaz rayonu, Sayad kəndində yetişdirilən pomidorlar artıq uzaq yerlərdən də alıcıları özünə cəlb edir.
FAO və Avropa İttifaqının təşəbbüsü ənənəvi kənd təsərrüfatı üsullarını canlandıraraq fermerlərə həyat şəraitini yaxşılaşdırmağa və gəlirlərini artırmağa kömək edir.
Sayad kəndi Xaçmaz rayonunun Xəzər dənizi sahilində yerləşən ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir. Bu kənd fermerlərin öz məhsullarına xüsusi qayğı ilə yanaşması və günəşli iqlim şəraiti sayəsində çoxlu sayda şirəli pomidor növləri ilə məşhurdur. Fermerlər BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) və Avropa İttifaqının həyata keçirdiyi layihə çərçivəsində təlim və avadanlıq dəstəyi ilə öz ənənəvi kənd təsərrüfatı üsullarını inkişaf etdirir və məhsuldarlığı artırmağa nail olurlar.
Bu dəyişikliyin əsasında layihə çərçivəsində fermerlərin iştirakı ilə yaradılan əmtəə əsaslı fermer məsləhət qruplarının formalaşması dayanır. Fermer Hikmət Əzizov kənddə yaradılmış “Sahə Pomidoru” əmtəə əsaslı kənd təsərrüfatı məsləhət xidmətləri qrupunun üzvüdür. Onun sözlərinə görə, "Aqrar Məsləhət Xidmətlərinin Gücləndirilməsi" layihəsi çərçivəsində keçirilən həftəlik təlimlər ona bitkilərin düzgün yetişdirilməsi, suvarma və ekoloji təmiz gübrələr haqqında yeni biliklər əldə etməyə kömək edib.
Sayad pomidorunun sortu dadlı, şirin-meyxoş, rəngi al qırmızıdır, becərilənə qədər olan müddətdə fermerlər toxumun əkilməsindən məhsulun satışına qədər olan proseslərdə yaxından iştirak edir, nəticədə bazara yüksək keyfiyyətli məhsul çıxarırlar. Sayad kəndinin sakinləri pomidor becərməkdən əldə etdikləri gəlirlə dolanışıqlarını təmin edir, alınan məhsulu həm çəki ilə satır, həm də əzilmiş satışa yayarsız olan pomidorlardan tomat hazırlayaraq bazara çıxarırlar.
Hikmətin sözlərinə görə, indiyə qədər istifadə etdikləri əkin üsulları onların əlindən çox tutub, lakin bu layihə sayəsində mən indi özüm və ailəm üçün daha parlaq bir gələcək görə bilirəm. "Biz zəhmətimizlə daha yaxşı məhsuldarlıq, xərclərə qənaət və daha yaxşı gəlirlər əldə edə bildik. Bu, həqiqətən də bizim üçün bu dövrdə böyük nemətdir”, - Hikmət bildirib.
Fermerlər qrupda bağın qalan hissəsindən ayrılmış torpaq sahələrində pomidorun "tirədə əkilməsi", tərəvəz, otlar və digər bitkilər yetişdirmək üsulları ilə tanış olublar ki, bu da onlara bitkilər və alaq otlarına və torpaq eroziyasına nəzarət etməyə kömək edir.
Bu üsullar ölkənin biomüxtəlifliyinin qorunmasına kömək etməklə yanaşı, məhsuldarlığının artırılmasına, kimyəvi maddələrə ehtiyacın azaldılmasına və daha sağlam və faydalı qida mənbəyinin təmin edilməsinə kömək edir.
Məsləhət və texniki dəstək almaq üçün yaradılmış qruplar, fermerlərin öyrəndikləri əkin üsulları və layihə çəçivəsində təqdim olunan avadanlıqlarla onların gəlirlərinin artmasına və daha yaxşı istehsala dəstək vermək əsas məqsədlərdən biridir.
Fermer Vasif Kəlbalıyevın sözlərinə görə, zəhməti və uğurlu fəaliyyətinə baxmayaraq, o ən son yeniliklərlə ayaqlaşmaq və rəqabətdə qalmaq üçün yeni biliklər əldə etməyə çalışıb. O, bütün bu çətinliklərə baxmayaraq həmişə məhsuldarlığını artırmaq və məhsulun keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün yollar axtarıb.
Vasif “Sahə Pomidoru” məsləhət qrupunun üzvü və kəndin pomidor nümayiş sahəsinin sahibidir. Avropa İttifaqının maliyyələşdirdiyi FAO-nun həyata keçirdiyi layihəyə minnətdarlığını bildirən Vasif deyir ki, layihə çərçivəsində təlimlərdə iştirak edərək, məhsuldarlığını artırıb və pomidor məhsullarının keyfiyyətini yaxşılaşdırıb. O, hətta biznesini genişləndirərək və pomidorlarını ölkədəki müxtəlif bazarlara satmağa başlayıb.
Fermerlərin sözlərinə görə layihənin yaratdığı təşəbbüslər onların məhsuldarlığını artırmağa və məhsulların keyfiyyətini yaxşılaşdırmağa kömək edib, fermerlərin gəlirlərini artırıb və onlara daha böyük bazarlara çıxış imkanı verib.
Əmtəə əsaslı fermer məsləhət qrupları
Sayad kəndindəki fermer qrupu "Aqrar Məsləhət Xidmətlərinin Gücləndirilməsi" layihəsi çərçivəsində yaradılmış yeddi müxtəlif əmtəə əsaslı məsləhət qruplarından biridir. Digər qruplar sorqo, günəbaxan, alma, albalı, gavalı və istixana pomidorları üzrə ixtisaslaşıblar. Qrupların hər birinin öz fasilitatorları və aqronomları mövcuddur və fermerlər hər hansı bir mövzuda digər mütəxəssislərlə əlaqə saxlayaraq müntəzəm olaraq aqrar məsləhətlər əldə edirlər.
“İlk zamanlar fermerlər bu platformaya və məsləhətçi mütəxəssislərin roluna şübhə ilə yanaşırdılar. Lakin müzakirələrdə iştirak etdikdən sonra onlar müvafiq məsləhətlər alıb və müsbət nəticələrin şahidi oldular. Fermerlər zamanla bu platformaya qoşulmağa maraq göstərdilər”, - deyə FAO-nun layihə üzrə koordinatoru Vüqar Bəşirov bildirib.
Layihə Azərbaycanda kənd təsərrüfatı üzrə məsləhət xidmətlərinin gücləndirilməsi məqsədilə beş illik strategiya hazırlayıb və fermerlərin ən müasir qabaqcıl təcrübələrə və təlimatlara çıxış əldə etməsini təmin edib. Yeni strategiya pilot bölgələrdə aqrar məsləhətlərin inkişafı üçün üç illik plan üzrə sınaqdan keçiriləcək.
“Avropa İttifaqının və aqrar məsləhət xidmətləri üzrə mütəxəssilərin dəyərli dəstəyi ilə daha çox Azərbaycanlı fermerə öz məhsul və torpaqlarından məhsuldarlığının artmasına və onların həyat şəraitini dayanıqlı şəkildə yaxşılaşdırmağa kömək etmək istiqamətində mühim addımlar atırıq. ”, - deyə FAO-nun Azərbaycan nümayəndəsinin müavini Bariz Mehdiyev bildirib.
Learn more
Website: FAO country profile: Azerbaijan
Bu təşəbbüsdə iştirak edən BMT qurumları
Bu təşəbbüs vasitəsilə dəstəklədiyimiz məqsədlər
