BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı, Avropa və Orta Asiya region ölkələri üzrə sağlam və məhsuldar heyvandarlıq strategiyasını təqdim edib
26 fevral 2021
- Strategiyanın əsasə məqsədi, kiçik sahibkarların heyvan sağlamlığı və istehsal təcrübələrini yaxşılaşdırmaq həmçinin antibiotiklərdən istifadə zamanı onların təhlükəsizliyini təmin etməkdir.
Hazırda İngilis və Rus dillərində hazırlanan strategiya, həm özəl, həm də dövlət sektorununda bu sahə üzrə fəaliyyət göstərən qurumları faktlara əsaslanan, çoxsahəli və koordinasiyalı fəaliyyətlərdə təşəbbüs göstərməyə sövq edir.
2020-2025-ci illəri əhatə edən strategiya FAO-nun bölgədəki üç əsas prioritet sahədəki fəaliyyətlərini əhatə edir: heyvan sağlamlığı, istehsal və antibiotiklərə qarşı mübarizə (AMR). Bununla bərabər sözügedən strategiya bu mövzu ilə əlaqədar yeddi məsələni: heyvan cins tərkibləri, ətraf mühitin dayanıqlılığı, kənd təsərrüfatı fəaliyyəti və digər beynəlxalq təşkilarlarla əlaqələni özündə əks etdirir.
Heyvan sağlamlığının təmin olunması üçün mühim bir vasitə olaraq strategiya bölgədəki ölkələrə hansı xəstəlik və xəstəliklərin iqtisadi və ictimai səhiyyə baxımından əsas əhəmiyyət daşıdığını aydın şəkildə anlamaq üçün Vahid Sağlamlıq yanaşmasını tətbiq etməyə kömək edəcək. Strategiya eyni zamanda rəqəmsallaşmanın yardımı ilə “yeni nəsil - ağıllı” əkinçilik və heyvanların monitorinqi kimi innovativ texnologiyalardan istifadə etməklə baytarlıq xidmətlərinin, fermerlərin və dəyər zənciri boyunca faəliyyət göstərənlərin bu fəaliyyətə cəlb edilməsini təşviq edir.
Heyvandarlıq sahəsində istehsal, qidalanma keyfiyyəti, heyvan sağlamlığı, genetik potensial və əkinçilik təcrübələri də daxil olmaqla bir çox amillərdən asılıdır. Bu məqsədlə, strategiya FAO-nun bölgədəki işinin bir çox hissəsini, xüsusilə qidalanma və digər əsas amilləri təsvir edir: dayanıqlı otlaq idarəçiliyi, əsas yem mənbələri, yem və məhsul israfının azaldılması, ot və silos kimi yem keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və aqrar sənayedə hazırlanan məhsullardan faydalanmağı özündə ehtiva edir.
Sənəddə heyvandarlıq sahəsi ilə bağlı, kiçik və orta fermerlər üçün süd istehsalına dəstək, süni mayalanma, ölkəyə məxsus heyvan növlərinin müəyyənləşdirilməsi və izləmə sistemi, həmçinin məhsuldarlığın ölçülməsinə dair məlumatlar yer alıb. Bölgənin yerli heyvandarlıq cinslərinin zənginliyini nəzərə alaraq, strategiya onların qorunması və məhsuldarlığını artırmaq üçün əlavə dəyər olaraq xəstəliklərə qarşı müqavimət kimi yerli xüsusiyyətlərindən faydalanmaq üçün imkanlar təqdim edir.
Sözügedən sənəddə istehsalın səmərəliliyinin və dayanıqlılığının artırılması, həmçinin uşaqların qidalanmasının, qadınların qazanc əldə etmə potensialının və bu ekosistemin yaradılması ilə ailə təsərrüfatının və bağçılığın inkişaf etdirilməsinin vacibliyi vurğulanır.
Antibiotiklərə qarşı mübarizə dövrümüzün heyvandarlıq sektoru ilə sıx əlaqəli olan ən böyük problemlərindən biridir. Bu baxımdan, regional strategiya antibiotiklərə qarşı mübarizədə qlobal rol oynayır, bununla yanaşı uğurlu təcrübələrin təşviq edilməsinə, insanların məlumatlanmasına, monitorinq və antibiotiklərin istifadəsi ilə mübarizəyə, qida və kənd təsərrüfatında düzgün istifadəsinə töhvə verir.
"Antibiotiklərin düzgün istifadəsi və onlarla mübarizə Şərqi Avropa və Orta Asiyanın əksər ölkələrində yetərli səviyyədə deyil və bununla bağlı risklərin qarşısını almaq, nəzarət etmək və istifadəsini azaltmaq üçün imkanlar məhdud səviyyədədir" - FAO-nun heyvan sağlamlığı üzrə aparıcı mütəxəssisi Eran Raizman bildirib. “Demək olar ki, bütün ölkələrdə heyvanlar üçün antibiotik vasitələr sertifikatlaşdırılmış baytarlıq resepti olmadan satılır, və buna görə də məlumatlılığın artırılması və bu mövzuda təlimlərin keçirilməsi strategiyanın bir hissəsinə çevrilməsinə səbəb olmuşdur.
Heyvanların sağlamlığı və məhsuldarlığının artırılması yolu ilə, Vahid Sağlamlıq yanaşması altında antibiotiklərin təhlükəsini azaltmaqla, strategiya Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri Proqramının həyata keçirilməsini dəstəkləyir.
Strategiyanın ön söz hissəsində FAO Baş Direktor Köməkçisi, Avropa və Mərkəzi Asiya Regional Nümayəndəsi Vladimir Raxmaninin, "FAO-nun inkişaf fəaliyyətlərinə bu gün, önümüzdəki beş il və daha sonrakı dövrlər üçün daha dayanıqlı sistemlər və yeni bir yanaşma ilə başlamalıyıq" sözləri yer alıb.