Fermer qadınların fəaliyyətləri dayanıqlı kənd təsərrüfatı sistemlərini daha da möhkəmləndirir

"Mənim əsas məqsədlərimdən biri təbii məhsullar yetişdirərək insanlar arasında sağlam həyat tərzini təşviq etməkdir." 

Çox az qadın kənd təsərrüfatı sahəsi ilə məşğul olmağı özünə peşə olaraq seçir və bu sahədə özünü görür. Buna baxmayaraq, qadın fermerlərin fəaliyyətlərinin təbliğatı ilə dayanıqlı kənd təsərrüfatı fəaliyyətinin sadəcə kişi fermerlərin deyil qadın fermerlərin də bacara biləcəyini sübut edilibdir.   

Babayeva Olqa neçə illərdir ki kənd təsərrüfatı ilə məşğul olur. Onun təsərrüfatı əsasən toxumçuluq və tərəvəz yetişdirilməsi ilə bağlıdır. 30 ilə yaxındır ki tərəvəz toxumlarının istehsalı ilə məşğul olan Olqa 14 hektar sahədə toxumluq tərəvəz yetişdirir. O həmçinin, öz sahəsində soğan, keşniş, şüyüd, turp, cəfəri və bir çox toxumluq tərəvəz becərir.

Olqa kənd təsərrüfatı ilə məktəbdə oxuduğu zamanlardan məşğul olur, onun ailəsi bu təsərrüfat sahəsi ilə məşğul olduğu üçün o da yay tətillərini bu təsərrüfatda çalışmaqla keçirirdi. “Torpaqla işləmək üçün onu sevmək və özünü onunla təsəvvür etmək gərəklidir. Əgər sən bu işi sevirsənsə heç bir zaman bu iş sənə ağır gəlməyəcək, əksinə hər gün yeni bir həvəs və ümidlə yeni günə başlayacaqsan. Biz bu torpağı sevdiyimiz üçün bu sahədən kənarda özümüzü təsəvvür etməyimiz mümkün deyil.”

Bir fermer üçün hər gün yeni və məhsuldar günə başlamaq deməkddir. Olqa üçün iş günü hər gün səhər sübh saatlarında sahələrdə başlayır və hava şəraitindən asılı olaraq gün sonuna qədər davam edir. Onun dediyinə görə onu həvəsləndirən amillər bazarda məhsul bolluğunu təmin etmək, insanlara xidmət etmək və onlara ekoloji sağlam məhsullar təmin etməkdir. 

“Bu torpağın məhsuldarlığı bizim üçün əvəzedilməz bir imkandır. Mən yay aylarında bu sahədə günəbaxan kolları əkdim və çox keçmədi ki təxminən 3 ay ərzində bu torpaq öz məhsulunu  verdi, özü də orta məhsularlıqla. Baxmayaraq ki, bu təsərrüfatı təcrübə üçün etmişdim və yetərincə vaxt və əmək sərf etməmişdim ancaq nəticə məni yaxşı mənada təəccübləndirmişdi.” Olqanın əsas istəyi pandemiyadan sonra öz təsərrüfatını genişləndirmək və xarici bazara çıxmaqdır, bunun sayəsində o öz məhsullarının daha geniş yayılmasını və öz təsərrüfatı ilə fermer qadınların gücünü göstərə biləcəyinə inanır. 

Olqa fermerlərlə birgə “Bərəkət” tərəvəz toxumçuluğu korperativi yaradıb. Bu korperativ 72 hektar ərazini əhatə edir və burada fermerlərin hər birinin 5 sot torpağı mövcuddur. Fermerlər bu ərazidə tərəvəz məhsulları və toxum hazırlanması ilə məşğuldurlar. Təbii ki burada kənd əhalisinin dəstəyini unutmaq olmaz, onların bu sahəyə qulluq zamanı göstərdiyi yardım xüsusilə vurğulanmalıdır.

“Yüksək məhsuldarlıqı əldə etmək və həyat səviyyəmizi yaxşılaşdırmaq üçün bu torpaqlardan istifadə etmək lazımdır, çünki bu torpaqlar kənd təsərrüfatı sahəsində çalışan insanların yeganə gəlir mənbəyidir.”

Pandemiya səbəbindən torpaq sahələri bir çox problemlə üzləşdi. Bu dövrdə bazara çıxış imkanları məhdud idi, lakin tərəvəz və toxumçuluq təsərrüfatı ilə məşğul olan fermerlər üçün Samux toxumçuluq və tərəvəzçilik korperasiyası yaradıldı, yaradılan bu korperasiya fermerlərin bazara çıxışını qismən təmin etdi. Pandemiya zamanı evdə qaldıqları zamanlarda işlərin ləngiməsi fermerlərin təsərrüfatlarıa bəzi ziyanlar vurdu, lakin, Olqa xanımın dediyinə görə bütün bu çətinliklərə baxmayaraq kənd təsərrüfatı öz işinə davam edir, çünki bu məhsuldar torpaqlar və təmiz hava olduqca bizim də dəstəyimizlə bu təsərrüfat sahələri öz işinə davam edəcək. 

Pandemiya dövründə fermerlər arasında kənd təsərrüfatına dair biliklərin artırılmasına xüsusi diqqət ayrıldı. Xüsüsilə BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı və Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin həyata keçirdiyi “Qadınların iqtisadi güclərinin artırılması” layihəsi çərçivəsində onlayn təlimlərdə iştirak edən Olqa öz təsərrüfatına dair mühim biliklər əldə etdi. Bundan əlavə Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi və BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatının, Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin dəstəyi ilə həyata keçirilən “Aqrar Məsləhət Xidmətlərinin Gücləndirilməsi” layihəsində də fəal iştirak edən Olqa kənd təsərrüfatı məsləhət xidmətlərinə ehtiyacın yetərincə olduğuna inanır. “Hazırda bir çox fermerlərin təsərrüfatla bağlı aqrar məshələt xidmətinə ehtiyacı var və onların bu ehtiyaclarını təmin etməklə ölkədə kənd təsərrüfatını daha da inkişaf etdirə bilərik.” O düşünür ki, fermerlər daima öyrənməli və biliklərini genişləndirməlidir, texnoloji yenilik və innovasiyalarla ayaqlaşmaq fermerlər üçün bugün labüd məsələdir. Fermerlər üçün xüsusi təcrübə sahələrinin yaradılmasının tərəfdarı olan Olqa bu sahələrdə mütəxəssislərin iştirakı ilə fermerlərin əyani şəkildə aqro təcrübələrini artıraraq digər fermerlərlə paylaşmasını dəstəkləyir.

“Mən bir qadın fermer kimi bu kimi təşəbbüslərin iştirakçısı olduğum üçün həddindən artıq qürurluyam. Qadın və qızların bərabər və ədalətli imkanlara çıxışı təmin olunmalıdır yalnız bundan sonra onlar iqtisadi cəhətdən azad ola və öz səslərini cəmiyyət arasında insanlara çatdırmağa nail ola biləcəklər" Olqa öz sözlərində bildirib.

Ətraflı: http://www.fao.org/fao-stories/article/en/c/1393464/